Murawy kserotermiczne są nieleśnymi zbiorowiskami roślinnymi, o charakterze murawowym lub murawowo-ziołoroślowym. Określenie "murawowy" często potocznie używane jest w odniesieniu do ogółu zbiorowisk nieleśnych, co nie do końca jest prawdą. Istnieją bowiem siedliska nieleśne np.: łąkowe, które też są nieleśne a nie są murawami. Stosując pewne uproszczenie murawami można by nazwać zbiorowiska roślinne, jakie rozwinęły się w różnych skrajnych warunkach np.: na podłożu ubogim w wodę lub substancje organiczne (murawy kserotermiczne i napiaskowe) lub na silnie zasolonym (murawy solniskowe), na glebie o wysokim stężeniu metali ciężkich (murawy galmanowe) lub silnie szkieletowej (murawy naskalne).
Murawy kserotermiczne rozpowszechnione są przede wszystkim w południowej i południowo-wschodniej Europie. W Polsce można je najczęściej spotkać na nasłonecznionych zboczach o suchym i zasadowym podłożu. Dogodnymi miejscami mogą być stoki pagórków, wąwozów, strome zbocza w dolinach rzecznych, utrwalone piarżyska u podnóża skał wapiennych. Zatem rośliny tworzące tego typu fitocenozy są światłolubne i wapieniolubne. Przystosowały się do życia na suchym podłożu o odczynie zasadowym lub obojętnym, bogatym w węglan wapnia a ubogim w związki organiczne i wodę.
W Polsce są to najczęściej siedliska półnaturalne, które powstały dzięki specyficznej gospodarce rolnej. Przez kilkaset lat ich powstawanie i zachowanie w krajobrazie powiązane było z wypasem zwierząt czy wypalaniem. Dzisiaj są to w większości nieużytki. Należy tu podkreślić, że na tle sukcesji ekologicznej, murawy stanowią krótkotrwały etap, na drodze do bardziej złożonych układów roślinnych, takich jak lasy i zarośla. Murawy kserotermiczne nie są więc w Polsce klimaksowym zbiorowiskiem roślinnym. Dominowały w naszej strefie klimatycznej kiedy po ostatnim zlodowaceniu miały do dyspozycji ogromną niezalesioną przestrzeń, z której na skutek sukcesji, przez setki lat zostały wyparte. Obecnie dla ich zachowania potrzebna jest rozważna ingerencja człowieka np. w postaci ekstensywnego wypasu. Wyjątkiem są tutaj murawy występujące w tak surowym środowisku, które wyklucza istnienie roślinności krzewiastej czy drzewiastej. Jako przykład może posłużyć obszar górnego regla Tatr, gdzie występują wysokogórskie murawy naskalne.
Należy pamiętać, że to w wyniku ewolucji i konkurencji o zasoby, rośliny dostosowały się do wielu niekorzystnych siedlisk. Dziś, w erze maksymalizacji zysków, nawożenia oraz intensyfikacji rolnictwa, nie podejmuje się działalności rolnej na obszarach nieurodzajnych. Są one zalesiane lub pozostawiane same sobie. Dlatego obszary potencjalnie nadające się dla tej grupy roślin, systematycznie się kurczą. Z uwagi na wiele czynników decydujących o istnieniu muraw kserotermicznych, są one obecnie jednymi z najbardziej zagrożonych zbiorowisk roślinnych w Europie.



Wszystkie murawy kserotermiczne występujące w Polsce, mimo, że wykazują znaczne zróżnicowanie w gradiencie szerokości i długości geograficznej, są zaliczane do wspólnej grupy fitosocjologicznej (klasy Festuco-Brometea). Obejmuje ona zbiorowiska roślinne, o charakterze półnaturalnym (choć taki charakter muraw kserotermicznych jest kwestionowany - patrz dyskusja niżej), porastające suche siedliska o dużym udziale wapnia. Skład gatunkowy, struktura i funkcjonowanie muraw kserotermicznych jest determinowane przez wiele czynników, spośród których do najważniejszych zaliczyć można cechy siedliska (np. parametry fizykochemiczne gleby), warunki klimatyczne dla danego regionu, strukturę krajobrazu, rzeźbę terenu i inne. Ważnym, choć słabo poznanym elementem wpływającym na ostateczny kształt muraw jest też historia rozprzestrzeniania się flory ciepłolubnej w Europie. W związku ze zmiennością wymienionych czynników, murawy kserotermiczne nie są siedliskiem jednorodnym i wykazują znaczne zróżnicowanie na terenie Polski. Próba klasyfikacji głównych podtypów siedliska przyrodniczego 6210 - murawy kserotermiczne, które występuje w kraju doprowadziła do wyróżnienia czterech głównych grup roślinności. Przed zapoznaniem się ze wspomnianymi podtypami warto mieć na uwadze, że podział ten, jak wiele innych podziałów i klasyfikacji świata żywego, nie jest precyzyjny i jednoznaczny. Ogromna różnorodność i zmienność komponentów tworzących środowiska muraw kserotermicznych, a także liczne czynniki na nie wpływające powodują, że murawy kserotermicznie zmieniają się w sposób ciągły w gradiencie warunków środowiskowych. Z tego względu każdy podział jest pewnego rodzaju uproszczeniem i nie może być precyzyjny (tzn. łatwo znajdziemy płat roślinności, którego przynależność do wyróżnionych grup fitosocjologicznych jest dyskusyjna).
Według najnowszych ustaleń dotyczących zróżnicowania roślinności kserotermicznej w Polsce wyróżnia się cztery główne podtypy siedliska 6210. Są to:

• Murawy kwietne
• Murawy ostnicowe
• Murawy naskalne
• Ziołorośla kserotermiczne

Poniżej scharakteryzowano krótko cztery wymienione podtypy: Występują na różnego rodzaju glebach (np. rędziny, pararędziny, gleby brunatne i czarnoziemy), przy czym rzadziej na glebach piaszczystych, czym między innymi odróżniają się od muraw ostnicowych. Są to najbogatsze gatunkowo zbiorowiska roślinności kserotermicznej. Występuje tu wiele set gatunków roślin naczyniowych, spośród których znaczna część posiada okazałe kwiatostany nadając kwietnym murawom kserotermicznym specyficzny charakter, odróżniający je od pozostałych. Roślinność na murawach kwietnych, w porównaniu do pozostałych podtypów muraw, jest najczęściej bardzo bogata, bujna i łanowa, przez co mniej doświadczonemu obserwatorowi bardziej kojarzy się z łąką niż murawą kserotermiczną. Murawy kwietne porastają siedliska dobrze nasłonecznione i o niskiej wilgotności podłoża, jednak ich występowanie najczęściej nie jest związane z tak skrajnymi warunkami abiotycznymi jak np. w przypadku muraw ostnicowych. Mogą zajmować miejsca nieco bardziej wilgotne i żyzne, co w dużej mierze determinuje ich skład gatunkowy. Murawy kwietne są mało trwałym podtypem muraw kserotermicznych pod względem zdolności do utrzymania otwartego charakteru roślinności bez odpowiedniego użytkowania. Ze względu na zajmowane siedliska (mniej skrajne niż murawy ostnicowe i naskalne) nieużytkowane często szybko degenerują w kierunku fitocenoz łąkowych lub leśnych. Są związane z różnego rodzaju glebami, w tym w skrajnych przypadkach z ubogimi glebami piaszczystymi. Są zbiorowiskami nieco uboższymi pod względem bogactwa gatunkowego w porównaniu do muraw kwietnych. Charakterystyczną cechą struktury roślinności muraw ostnicowych jest występowanie traw kępowych, o wąskich i często sino-nabiegłych liściach. Do najważniejszych gatunków o takiej fizjonomii, od których pochodzi nazwa podtypu, są ostnice (rodzaj Stipa, w Polsce kilka gatunków). Drugim istotnym wyróżnikiem muraw ostnicowych jest często mniejsze niż w przypadku muraw kwietnych zwarcie roślinności. Skrajne warunki abiotyczne powodują, że zagęszczenie i biomasa roślin są na murawach ostnicowych często niewielkie, przez co wyraźnie widać gołą glebę. Murawy ostnicowe wykształcają się przede wszystkim w miejscach gdzie nieprzyjazne warunki środowiskowe, takie jak duże nachylenie (np. stoki dolin rzecznych, w tym urwiste skarpy podmywane przez wodę), niestabilne podłoże, niska wilgotność gleby, silne nasłonecznienie itp. eliminują znaczną większość gatunków roślin. Ważną cechą środowiska jest też odpowiednia wystawa stoków: musi być ona południowa lub zbliżona, co zapewnia wysokie nasłonecznienie i nagrzewanie powierzchni gleby. Na opisanych stanowiskach przetrwać mogą tylko silnie wyspecjalizowane gatunki, co determinuje specyficzny skład gatunkowy i strukturę przestrzenną muraw ostnicowych. Murawy naskalne obejmują pionierską roślinność rozwijającą się na półkach skalnych i stromych ścianach skał wapiennych. Murawy naskalne tworzą najczęściej niewielkich rozmiarów trawy kępowe, rosnące w bardzo niskim zwarciu, co jest spowodowane specyfiką siedliska. Roślinność wkracza i utrzymuje się jedynie w miejscach zagłębionych i spękaniach skały macierzystej, pozostałe fragmenty murawy pozostają pozbawione roślinności. Występują na zboczach o różnej wystawie, co wpływa na udział gatunków kserotermicznych w roślinności tych zbiorowisk. Ziołorośla kserotermiczne są typem roślinności porastającej strefę przejściową miedzy typowymi murawami kserotermicznymi a zbiorowiskami zaroślowymi i leśnymi. Ponieważ występowanie ziołorośli kserotermicznych jest często ograniczone do wąskiego pasa między lasem a terenem otwartym (najczęściej murawą) mogą tworzyć długie i wąskie płaty, a ich granica w stosunku do zbiorowisk przyległych może być trudna do ustalenia. Charakter tego typu roślinności jest bardzo zmienny i w dużym stopniu determinowany napływem roślinności z sąsiadujących zbiorowisk. Charakterystyczną cechą ziołorośli kserotermicznych jest występowanie dużej ilości roślin pnących, kształtujących przestrzenną strukturę zbiorowiska.