aktualności  |  o projekcie  |  o murawach  |  o nas  |  sponsorzy  |  galeria  |  film  |  pliki  |  raport końcowy  |  archiwum  |  linki  |  kontakt
 |    
podstawowe informacje  |  lokalizacja:    Odra  .  Warta  .  Stawska Góra  .  Niedzieliska  .  Bug  .  Żurawce  .  Kąty  .  Dobużek  |  zadania


DOLNA ODRA (PLH320037)

Obszar siedliskowy sieci Natura 2000 Dolna Odra o powierzchni prawie 30 000 hektarów został powołany w celu ochrony blisko 90 kilometrowego, naturalizującego się od kilku dziesięcioleci odcinka doliny Odry między Kostrzynem a Szczecinem, wraz z jej strefą krawędziową. Obejmuje rozległe tereny zalewowe ze starorzeczami, płatami łęgów, szuwarów, torfowisk niskich, łąk wilgotnych, zmiennowilgotnych i świeżych, wydm i wielu innych cennych siedlisk. Specyficzny, ciepły jak na tę szerokość geograficzną klimat doliny Odry, niewielka ilość opadów i dużo dni słonecznych w roku warunkuje utrzymanie się w strefie krawędziowej doliny licznych płatów roślinności sucho- i ciepłolubnej. Kserotermiczna roślinność azonalna, przez stulecia utrzymywała się na stromych, nasłonecznionych urwiskach skarp naturalnie meandrującej rzeki, jaką była Odra. Skarpy i osuwiska ciągnące się wzdłuż doliny rzecznej stanowiły naturalne korytarze ekologiczne, którymi gatunki ciepłolubne mogły wędrować i wymieniać geny między populacjami. Po regulacji rzeki siedliska takie stopniowo zanikały, ulegając naturalnej sukcesji prowadzącej do powstania zbiorowisk zaroślowych i leśnych. Równocześnie głód ziemi, który doskwierał mało wydajnemu rolnictwu europejskiemu przełomu wieków prowadził do zagospodarowywania i uproduktywnienia każdego dostępnego skrawka ziemi. Na gruntach płaskich wysoczyzn morenowych, a nawet osuszonych polderów odrzańskich zaorywano każdy dostępny fragment terenu, natomiast trudno dostępne zbocza skarp zostały wykorzystane pastwiskowo. Z powodu stromych zboczy skarp pasano tu zwykle owce, rzadziej kozy. Ekstensywny wypas skarp nadodrzańskich zatrzymywał sukcesję ekologiczną umożliwiając utrzymanie się na zboczach zbiorowisk kserotermicznych.
Regulacja rzeki i oddalenie jej koryta od podnóża skarp udostępniło gospodarce bogate i łatwo dostępne złoża piasków, żwirów i glin, których kopalnie masowo powstawały na odrzańskich zboczach. Do dzisiejszych czasów pozostało wiele wyrobisk, które z racji skrajnie suchych warunków, stromych ścian i dobrego nasłonecznienia stały się znakomitym siedliskiem zastępczym dla roślinności kserotermicznej nad Odrą.
Paradoksalnie więc, to człowiek z jednej strony zatrzymał naturalną dynamikę kształtowania się krajobrazu doliny rzecznej i jej skarp, z drugiej strony przyczynił się do powstania siedlisk zastępczych, zasiedlanych przez populacje roślin ciepłolubnych.
W czasach powojennych tereny nadodrzańskie wyludniły się, wypas praktycznie zanikł a murawy kserotermiczne zaczęły stopniowo zarastać. Znaczną część, często bardzo cennych płatów muraw kserotermicznych zalesiono. Spośród pozostałości roślinności kserotermicznej doliny dolnej Odry niewielka część doczekała się ochrony. Najcenniejsze zbiorowiska ciepłolubne regionu chroni rezerwat "Bielinek", dość dobrze zachowany dzięki regularnemu karczowaniu płat roślinności stepowej chroniony jest także w obrębie niewielkiego rezerwatu "Wzgórze Widokowe nad Międzyodrzem".
W ramach projektu w obszarze tum wyznaczono 13 głównych miejsc koncentracji siedlisk kserotermicznych, na których zaplanowano działania ochronne:

Kurów
Najbardziej na północ wysunięta murawa ciepłolubna ostoi siedliskowej Dolna Odra. Jest to jeden z ostatnich płatów dawniej bogatego kompleksu roślinności kserotermicznej zachodniej skarpy nadodrzańskiej, którego większość uległa zalesieniu oraz zabudowie jednorodzinnej. Bliskość aglomeracji miejskiej negatywnie wpływa na stan murawy. W związku ze spływami powierzchniowymi ze zbudowanych na szczycie skarpy silosów i zakładów przetwórstwa spożywczego murawa ulega eutrofizacji i zarastaniu przez jeżynę popielicę. Część zbocza została zniszczona poprzez wybieranie (aktualnie nielegalne) żwiru. Jednak murawa zachowała wiele gatunków zbiorowisk kserotermicznych i ciepłolubnych muraw napiaskowych, w tym: dzwonek syberyjski, przetacznik kłosowy czy pięciornik piaskowy.
Murawy w Kurowie, chociaż nie skupiające wielu rzadkich gatunków stanowią wzorcowy płat roślinności kserotermicznej i lokalne refugium gatunków ciepłolubnych. Istnienie w miarę jeszcze dobrze zachowanego płatu murawy zmniejsza izolację i ułatwia komunikację gatunków kserotermicznych pomiędzy poszczególnymi populacjami w dolinie Odry.

Moczyły
Jako jeden z nielicznych płatów muraw kserotermicznych zachodniego brzegu Odry nie uległ zalesieniu ani zabudowie. Jednak w związku z brakiem wypasu jego północno zachodnia część, o charakterze stepu kwietnego z dominacją kłosownicy pierzastej ulega sukcesji w kierunku zbiorowisk ciepłolubnego okrajka z klasy Trifolio-Geranietea. W płat muraw wkraczają także krzewy głogu jednoszyjkowego oraz podrost sosny zwyczajnej. Bardziej kserotermiczna, zachodnia część murawy o charakterze mozaiki stepu ostnicowego oraz ciepłolubnych muraw napiaskowych jest stopniowo zaorywana, z roku na rok zmniejszając powierzchnię. Pomimo braku indywidualnej ochrony prawnej murawa zachowała bogatą i urozmaiconą florę z gatunkami rzadkimi i chronionymi, takimi jak: ostnica włosowata, dzwonek syberyjski, czy driakiew gołębia.

Krajnik
Zespół trzech muraw w okolicy miejscowości Krajnik Dolny. Najcenniejsza z nich "Żwirownia Krajnik" to mozaika stepu kwietnego, stepu ostnicowego oraz zbiorowisk przejściowych. Murawy są tu wyjątkowo niskie, bogate w gatunki dwuliścienne, takie jak chroniony wężymord stepowy, driakiew wonna, lucerna sierpowata, pajęcznica gałęzista czy szałwia łąkowa, nadające im wyjątkowo "kwiecisty" charakter. Pozostałe dwie murawy, stanowiące zachodnią i wschodnią skarpę naturalnego wąwozu erozyjnego, są już nieco uboższe gatunkowo w związku z daleko posuniętą sukcesją ekologiczną w ich obrębie. W ich runi większy udział mają gatunki ciepłolubnego okrajka, jak lebiodka zwyczajna czy przytulia właściwa. Ewentualny wypas powinien zatrzymać, a nawet cofnąć procesy sukcesji i utrzymać bioróżnorodność muraw.
Murawy pod Kurowem są jednym z cenniejszych stanowisk roślinności termofilnej w dolinie dolnej Odry. Mimo małej powierzchni skupiają wiele rzadkich gatunków.
Podobnie jak pozostałe podobszary w obszarze Dolna Odra, Krajnik stanowi refugium roślinności termofilnej, otoczone intensywnie zagospodarowanym krajobrazem pól uprawnych i zabudowy. Przez to ma ogromną wartość jako element podnoszący bioróżnorodność regionu.

Raduń
Obejmuje strome zbocza doliny Odry oraz pagórów morenowych, które w tym miejscu dochodzą prostopadle do koryta rzecznego między miejscowościami Raduń i Zatoń Dolna.
Obszar odznacza się niezwykle zróżnicowaną rzeźbą terenu. Miejscami wzniesienia dochodzą do prawie 100 m n.p.m. i nachylone są pod kątem nawet 50°. Utworem budującym wzgórza, w przeważającej części jest glina pylasta bogata w węglan wapnia. Tylko miejscami na powierzchni widoczne są skupiska dużych głazów narzutowych, brak natomiast mniejszych kamieni i żwiru.
Tego typu warunki abiotyczne sprawiły, że rozwinęła się tu specyficzna kombinacja rzadkich skrajnych siedliskowo zbiorowisk roślinnych, które jako różne stadia sukcesji występują na zboczach pod Raduniem i Zatonią Dolną: muraw kserotermicznych (Linosyridi-Stipetum pulcherrimae, Potentillo-Stipetum i Adonido-Brachypodietum), bogatych gatunkowo kserotermicznych zarośli (Querceto-Lithospermetum subboreale) oraz łęgów zboczowych (Fraxino-Ulmetum). W niektórych miejscach występują również inne siedliska z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej: źródliska nawapienne, łąki świeże, lasy grądowe oraz buczyny storczykowe.
Już ok. 50 lat temu padła propozycja utworzenia na omawianym terenie rezerwatu leśno stepowego pod Raduniem nad Odrą. Wówczas miejsce to porównywano do znanego rezerwatu w Bielinku. Strome zbocza wzgórz nieopodal miejscowości Raduń nad Odrą są od dawna znanym i cenionym, wyróżniającym się w kraju stanowiskiem roślinności kserotermicznej. Jako najcenniejszy element flory projektowanego rezerwatu uznano ostnicę powabną. Obecnie to jedno z 5 istniejących stanowisk tej rzadkiej trawy w Polsce. W 1960 r. to stanowisko uznawane było za największy w kraju, jednolity płat murawy kserotermicznej z dominującą ostnicą powabną. Inne rzadkie gatunki występujące na kserotermicznych zboczach pod Raduniem to: pajęcznica liliowata, turzyca delikatna i niska, ostrołódka kosmata, aster ożota, dzwonek syberysjki i boloński, buławnik wielkokwiatowy, kilka gatunków zaraz, gryziel stepowy, ślimak żeberkowany, kilka gatunków rzadkich ptaków drapieżnych oraz wiele innych.
To niezwykłe bogactwo gatunków i siedlisk sprawia że wzgórza między Zatonią i Raduniem pełnią niebagatelną rolę w utrzymywaniu wysokiej bioróżnorodności nie tylko w skali regionalnej ale i krajowej, a ze względu na obecność siedlisk i gatunków naturowych również europejskiej.
Głównym zagrożeniem zboczy między Raduniem i Zatonią jest gospodarka leśna. Podczas ostatnich kilku dekad zalesiono znaczną część muraw kserotermicznych występujących na omawianych zboczach. Kolejnym zagrożeniem jest zarzucenie pasterstwa na siedliskach nieleśnych i uruchomiona tym sukcesja naturalna.
Obszar w całości znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.

Nawodna
Obejmuje fragment zbocza rzeki Rurzycy poprzecinany licznymi suchymi dolinkami. W całym obiekcie, przeważającym podłożem jest piasek zwałowy i piaszczysta glina zwałowa. Na tego typu utworach wykształciły się gleby bielicowe albo ubogie gleby brunatne. Na stromych, zasobnych w wapń piaszczystych zboczach występują pararędziny.
Zbocze doliny ma przebieg północ-południe. W poprzek przecinają je jednak liczne wąwozy, na których ciepłych stokach o wystawie południowej wykształciły się murawy kserotermiczne. W latach 70. większość zboczy zalesiono. Obecnie nieleśna roślinność ciepłolubna występują w postaci niewielkich i izolowanych, ale nadal licznych płatów otoczonych monokulturą sosnową lub polami uprawnymi i ugorami.
Murawy kserotermiczne reprezentują głównie murawa ostnicowa Potentillo-Stipetum, rzadziej kwietna Adonido-Brachypodietum. Miejscami, na luźnych piaskach murawom kserotermicznym towarzyszą ciepłolubne murawy napiaskowe Festuco-Koelerietum i Sileno-Festucetum. W miejscach zalesionych sosną muraw wykształciły się specyficzne zbiorowiska chojniaka kłosownicowego.
Murawy okolic Nawodnej jeszcze w latach 70. uważane były za jedno z największych i najbogatszych gatunkowo skupisk roślinności kserotermicznej na Pomorzu. Mimo zalesień nadal utrzymują się tu płaty dobrze zachowanych muraw kserotermicznych oraz stanowiska rzadkich gatunków, które znalazły sobie miejsca również w runie luźnych monokultur sosnowych oraz na obrzeżach pól. Świadczy to o nadal dużym potencjale przyrodniczym tego miejsca. Z gatunków umieszczonych w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin występuje tu pajęcznica liliowata. Inne rzadkie i chronione w Polsce gatunki to ostnica włosowata, goryczka krzyżowa, goździk piaskowy, dzwonek syberyjski, ostrołódka kosmata, czyściec prosty, zagorzałek żółty i wiele innych.
Głównym zagrożeniem dla roślinności termofilnej pod Nawodną jest zalesianie, nielegalne wydobywanie piasku oraz dzikie wysypiska śmieci.

Cedynia
Obejmuje stok niewielkiego wąwozu, przecinającego zbocze doliny Odry. Stok o wystawie południowej nachylony jest pod kątem 30°-40° i zbudowany jest głównie z glin zwałowych. Na tego typu podłożu wykształciły się inicjalne gleby brunatne i miejscami pararędziny.
Przeważającym typem roślinności są tu ostnicowe murawy kserotermiczne Potentillo-Stpietum, Linosyridi-Stipetum oraz kwietne murawy kserotermiczne Adonido-Brachypodietum. Jedynie we wschodniej części zbocza rozwijają się ciepłolubne zarośla tarniny i głogów. Ich ekspansja na pozostałe części murawy to główne zagrożenie muraw pod Cedynią.
Mimo braku użytkowania oraz małej powierzchni, murawy koło Cedyni są dosyć dobrze zachowane. Dodatkowo reprezentują najrzadszy i najbardziej skrajny siedliskowo typ muraw ostnicowych - z astrem ożotą i ostnicą powabną.
Występują tu rzadkie dla Polski gatunki: ostnica włosowata, aster ożota i ostnica powabna, a także głowienka wielkokwiatowa.
Teren jest nieużytkiem, jedynie szczytowa część zbocza została zalesiona świerkiem (uprawa choinek). Główne zagrożenia to sukcesja naturalna i od niedawna zaorywanie dolnej partii zbocza.
Obszar w całości znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.

Kostrzynek
Obejmuje fragment zbocza doliny Odry poprzecinany różnej wielkości wąwozami. Przeważającym typem podłoża są piaski zwałowe oraz piaszczyste gliny zwałowe, miejscami z domieszką drobnoziarnistych żwirów. W miejscach zalesionych sosną wytworzyły się gleby bielicowe, miejscami obecne są ubogie gleby brunatne, a na niektórych zboczach występują pararędziny.
Na odsłoniętych, ciepłych zboczach wąwozów oraz w obecnych tu wyrobiskach pokopalnianych wytworzyły się ostnicowe murawy kserotermiczne Potentillo-Stipetum oraz ciepłolubne murawy napiaskowe Sileno-Festucetum i Festuco-Koelerietum. Płaty muraw osiągają maksymalną wielkość 3 ha i porozrzucane są po całym podobszarze.
Podobnie jak większość obiektów objętych projektem w obszarze Dolna Odra, również murawy w okolicy Kostrzynka są refugiami roślinności kserotermicznej otoczonymi polami uprawnymi i lasami gospodarczymi. Znacząco podwyższają bioróżnorodność regionu. Niektóre z płatów nadal są dobrze zachowane i przedstawiają typowy charakter muraw kserotermicznych Polski północno-zachodniej. Są stanowiskami rzadkich i chronionych w kraju gatunków: ostnicy włosowatej, czyśćca prostego, zagorzałka żółtego, goryczki krzyżowej, ślimaka żeberkowanego i wielu innych.
Głównym zagrożeniem ciepłolubnych siedlisk nieleśnych w podobszarze Kostrzynek są zalesienia oraz sukcesja naturalna.
Obszar w całości znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego, a na najciekawszych murawach Nadleśnictwo Mieszkowice utworzyło użytki ekologiczne "Murawa pod Kostrzynkiem" i "Kartuzek".

Rudnica
Obejmuje dolinę niewielkiego dopływy Odry. Jej zbocza zbudowane są głównie z piasków zwałowych, na których wytworzyły się gleby bielicowe, a w miejscach zasobniejszych w węglan wapnia - pararędziny. Zbocza zazwyczaj są niezbyt wysokie, ich nachylenie waha się między 20° a 40°, a wystawa jest głównie południowa i południowo-zachodnia.
Większość zboczy jest zalesiona, na niektórych z nich nadal jednak utrzymują się niewielkie, ale bogate w rzadkie gatunki płaty ostnicowych muraw kserotermicznych Potentillo-Stipetum oraz ciepłolubnych muraw napiaskowych Festuco-Koelerietum i Sileno-Festucetum. W kilku przypadkach zbiorowiska te wtórnie zajęły dawne wyrobiska pokopalniane.
Mimo małej powierzchni i silnej izolacji płatów, niektóre z nich są stanowiskami bardzo rzadkich w kraju gatunków. Na podobszarze Rudnica występuje największe z 4 znanych w Polsce stanowisko ostnicy piaskowej (gatunek z Polskiej Czerwonej Księgi Roślin). Oprócz tego spotykane są inne rzadkie i chronione rośliny: ostnica włosowata, aster ożota, leniec pospolity, wilżyna ciernista, pierwiosnka lekarska, zagorzałek żółty. Na uwagę zasługuje również ciepłolubna fauna, m.in. umieszczone w Czerwonej Księdze Zwierząt: poskocz krasny, gryziel stepowy i ślimak żeberkowany.
Głównym zagrożeniem jest silna izolacja płatów i zalesianie, a także sukcesja naturalna.
Obszar w całości znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego, a na jednej z muraw Nadleśnictwo Mieszkowice utworzyło użytek ekologiczny "Na nieużytku".

Trutwiniec
Podobnie jak Rudnica, Trutwiniec obejmuje dolinę niewielkiego dopływy Odry. Jej zbocza zbudowane są głównie z piasków zwałowych, na których wytworzyły się gleby bielicowe, a w miejscach zasobniejszych w węglan wapnia - pararędziny. Zbocza zazwyczaj są niezbyt wysokie, ich nachylenia waha się między 20° a 40°, a wystawa jest głównie południowa i południowo-zachodnia.
Większość zboczy jest zalesiona, na niektórych z nich nadal jednak utrzymują się niewielkie, ale bogate w rzadkie gatunki płaty ostnicowych muraw kserotermicznych Potentillo-Stipetum oraz ciepłolubnych muraw napiaskowych Festuco-Koelerietum i Sileno-Festucetum. W kilku przypadkach zbiorowiska te wtórnie zajęły dawne wyrobiska pokopalniane lub sztuczne nasypy przy torach kolejowych i drogach.
Mimo małej powierzchni i silnej izolacji płatów, niektóre z nich są stanowiskami bardzo rzadkich w kraju gatunków. Występuje tu jedno z 4 znanych w Polsce stanowisko ostnicy piaskowej oraz stanowiska pajęcznicy liliowatej i turzycy delikatnej - wszystkie te gatunki wpisane są do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin. Oprócz tego spotykane są inne rzadkie i chronione rośliny: ostnica włosowata, wężymord stepowy, sasanka łąkowa, wilżyna ciernista, owsica łąkowa, pierwiosnka lekarska, zagorzałek żółty. Na uwagę zasługuje również ciepłolubna fauna, m.in. umieszczone w Czerwonej Księdze Zwierząt: gryziel stepowy i ślimak żeberkowany.
Głównym zagrożeniem jest silna izolacja płatów a także wnikanie robinii akacjowej.
Obszar w całości znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.

Siekierki
Niewielki fragment zbocza doliny Odry. Stok ma wystawę południowo-zachodnią i nachylony jest pod kątem ok. 40°. Zbudowany jest z piasków zwałowych bogatych w węglan wapnia.
Obiekt stanowi niewielka luka z trzech stron otoczona monokulturą sosnową. W całości zajmuje go płat ostnicowej murawy kserotermicznej Potentillo-Stpietum.
Ten niewielki obszar ma duże znaczenia dla zachowania bioróżnorodności nie tylko w regionie, ale i całym kraju. Jest jednym z 4 stanowisk najrzadszej w Polsce ostnicy - ostnicy paskowej. Oprócz tego, z rzadkich gatunków występuje tu również pajęcznica liliowata i ostnica włosowata.
Głównym zagrożeniem murawy jest wnikanie robinii akacjowej.
Obszar w całości znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.

Gozdowice
Wysokie (ok. 40 m) i strome zbocze doliny Odry o wystawie południowo-zachodniej. Stok jest dawnym wyrobiskiem pokopalnianym i nachylony jest pod kątem 40°, a miejscami nawet 50°. Zbudowany jest z piaszczystych glin zwałowych.
Przeważającym typem roślinności jest ostnicowa murawa kserotermiczna Potentillo-Stipetum. Mimo braku użytkowania jest w dobrym stanie, tylko gdzieniegdzie występują pojedyncze krzewy i drzewa owocowe.
Stok pod Gozdowicami to jeden z najlepiej zachowanych płatów muraw kserotermicznych w obszarze Dolna Odra. Jest wzorcowym płatem tego siedliska. Z rzadkich gatunków występują tu ostnica piaskowa, zagorzałek żółty, wilżyna ciernista, turzyca delikatna (gatunek z Polskiej Czerwonej Księgi Roślin), czyściec prosty. Podobszar jest również stanowiskiem dwóch gatunków z Czerwonej Księgi Zwierząt: gryziela stepowego i ślimaka żeberkowanego.
Na znacznej cześci murawy znajduje się użytek ekologiczny "Murawa ostnicowa", pozostała część to luki w drzewostanie sosnowym. Głównym zagrożeniem jest wkraczający od góry trzcinnik piaskowy - ekspansywna trawa rozłogowa.
Obszar w całości znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego.

Błeszyn
Wysokie (ok. 40 m), strome i częściowo nieustabilizowane zbocze doliny Odry o wystawie południowo-zachodniej. Stok jest dawnym wyrobiskiem pokopalnianym i nachylony jest pod kątem 40° a miejscami nawet 50°. Zbudowany jest z piasków zwałowych.
Obejmuje kompleks roślinności kserotermicznej składający się z ostnicowej murawy kserotermicznej Potentillo-Stipetum, ciepłolubnych muraw napiaskowych oraz zarośli termofilnych ze związku Berberidion.
Stok pod Błeszynem to jeden z najcenniejszych płatów muraw kserotermicznych w obszarze Dolna Odra. Z rzadkich gatunków występują tu ostnica włosowata, zagorzałek żółty, wilżyna ciernista, turzyca delikatna (gatunek z Polskiej Czerwonej Księgi Roślin), czyściec prosty. Błeszyn jest również stanowiskiem dwóch gatunków z Czerwonej Księgi Zwierząt: gryziela stepowego i ślimaka żeberkowanego.
Całość objęta jest użytkiem ekologicznym "Murawa Błeszyńska" oraz w całości znajduje się na terenie Cedyńskiego Parku Krajobrazowego. Głównym zagrożeniem jest ekspansja robinii akacjowej.

Czelin
Duży kompleks (ok. 15 ha) muraw zlokalizowany w obrębie naturalnego wąwozu erozyjnego na nadodrzańskiej krawędzi moreny dennej w okolicy miejscowości Czelin. Na kompleks składają się trzy duże i różniące się od siebie zarówno warunkami abiotycznymi, jak i składem gatunkowym zespoły muraw.
Północną część kompleksu, czyli łagodne zbocze skarpy nadodrzańskiej o wystawie zachodniej zajmuje najmniej kserotermiczne zbiorowisko "stepu kwietnego". W związku z łagodniejszym reżimem wodnym, większym zacienieniem i osłonięciem muraw mikroklimat jest tu dużo łagodniejszy niż na sąsiednich zboczach o wystawie południowej. Dominującą trawą w runi jest kłosownica pierzasta Brachypodium pinnatum, a "ukwiecają" ją swoimi różnorodnymi barwami liczne i obficie kwitnące dwuliścienne, w tym driakiew gołębia Scabiosa columbaria, szałwia łąkowa Salvia pratensis, głowienka wielkokwiatowa Prunella grandiflora, czy jedna z największych nad Odrą populacji dzwonka syberyjskiego Campanula sibirica. U nasady skarp murawa kwietna płynnie przechodzi w zbiorowiska bogatych gatunkowo łąk świeżych. Niestety brak wypasu doprowadził do silnego zarośnięcia murawy, głównie przez drzewa gruszy polnej i krzewy głogów.
W centralnej części kompleksu w płaskowyż moreny dennej wcina się równoleżnikowo zorientowany wąwóz erozyjny. Piaszczyste, nagrzane zbocza wąwozu o wystawie południowej zajmuje skrajnie kserotermiczny step ostnicowy (Potentillo areneriae - Stipetum capillatae) zdominowany przez ostnicę włosowatą Stipa capillata i pięciornik piaskowy Potentilla arenaria, z wieloma barwnie kwitnącymi gatunkami, jak goździk kartuzek Dianthus carthusianorum, pszeniec różowy Melampyrum arvense, chondrilla sztywna Chondrilla juncea, przetacznik kłosowy Veronica spicata, czy chabry: driakiewnik i nadreński (Centaurea scabiosa i rhenana). Niestety w związku z brakiem wypasu murawy w dużym stopniu zarosły przez bardzo ekspansywną czyżnię tarninową. U nasady muraw funkcjonowały dawniej niewielkie ogródki warzywne, które po zaprzestaniu użytkowania ulegają szybkiej sukcesji do zbiorowisk trawiastych z dużym udziałem gatunków kserotermicznych.
Trzecią dużą część czelińskiego kompleksu siedlisk kserotermicznych stanowią pozostałości po żwirowni zlokalizowane na południe od wąwozu. Siedlisko ma charakter sztuczny, a roślinność inicjalny. Stosunkowo strome wykopy i pagórki żwirowe pokrywają płaty ciepłolubnych śródlądowych muraw napiaskowych, głównie zespoły lepnicy wąskopłatowej i kostrzewy owczej (Sileno otitis - Festucetum), które wykształcają się na inicjalnych, ubogich w próchnicę i skrajnie suchych żwirach. Zrębem siedliska są kępy kostrzewy owczej Festuca ovina. Także tu murawę urozmaica szereg gatunków o barwnych kwiatach, w tym dominują gatunki kwitnące na żółto: rozchodnik sześciorzędowy Sedum sexangulare, pięciornik wyprostowany Potentilla recta, starzec jakubek Senecio jacobaea, kocanki piaskowe Helichrysum arenarium, czy lucerna kolczastostrąkowa Medicago minima. Obecność w obrębie muraw napiaskowych pojedynczych kęp ostnicy włosowatej Stipa capillata i płatów pięciornika piaskowego Potentilla arenaria świadczy o sukcesji tych zbiorowisk w kierunku typowych muraw kserotermicznych.